Jak zrobić dobre pierwsze wrażenie na rozmowie kwalifikacyjnej - poradnik 2024
Chcesz dobrze wypaść na rozmowie kwalifikacyjnej? Oto kilka porad od osoby, która w przeszłości zajmowała się rekrutacją, a obecnie pracuje w branży IT.
Intro
Rozmowa rekrutacyjna to nieodłączny element w poszukiwaniu pracy. Wypada więc w odpowiedni sposób, do niej się przygotować. Pierwsze wrażenie na rozmowie rekrutacyjnej często jest kluczowe, ponieważ może ono otworzyć albo zamknąć drogę do kolejnych etapów rekrutacji, a nawet zatrudnienia.
Od pewnego czasu coraz popularniejsze są rozmowy kwalifikacyjne przeprowadzane zdalnie, co może stanowić ułatwienie bądź utrudnienie w pewnych kwestiach. Dlatego bez względu na to czy zostałeś zaproszony na rozmowę do siedziby firmy czy na rozmowę online, powinieneś zwrócić uwagę na kilka istotnych zagadnień.
Uczciwość to najlepszy interes
Pierwsze wrażenie podczas rekrutacji zaczyna się już przy czytaniu przez rekrutera Twojego CV. Twoim głównym obowiązkiem jest zadbanie o to, żeby było ono czytelne oraz odpowiednio uporządkowane (w tym artykule nie będę tego omawiał). Oczywiście, konieczna jest znajomość treści, która w nim się znajduje. W razie pytań ze strony rekrutera o Twój życiorys, warto aby odpowiedź była wcześniej przygotowana i wyczerpująca.
Gdy nasze CV zainteresuje ewentualnego pracodawcę, z reguły pierwszym etapem rekrutacji, jest telefon od rekrutera. W większości przypadków, są to osoby nietechniczne, dlatego chcąc wywrzeć dobre wrażenie na rozmowie kwalifikacyjnej, musisz pamiętać o paru aspektach:
Uczciwość
W momencie kiedy jesteś pytany o znajomość języków programowania lub języków obcych, należy odpowiadać zgodnie z prawdą. Twoje braki prędzej czy później i tak wyjdą na jaw. Pamiętaj, że mówiąc o wartościach Tobie bliskich, opłaca się być szczerym, ponieważ możesz skończyć w środowisku pracy, które do Ciebie nie pasuje.
Uprzejmość i profesjonalizm
Zawsze powinieneś rozmawiać z rekruterem w uprzejmy sposób. Czasami osoby nietechnicznie zadają pytania, które mogą być niezrozumiałe lub świadczyć o ich braku znajomości tematu. W takim przypadku, to właśnie Ty jesteś ekspertem, więc wypada, żebyś wyjaśnił swojemu rozmówcy aspekty związane z technikaliami. Nie zawsze osoby rekrutujące są wyspecjalizowane w branży IT, tak jak Ty nie jesteś ekspertem w zakresie HR.
Na pierwszy rzut oka
Jeśli dotrzesz do kolejnego etapu, czyli rozmowy online z managerem lub Team Leaderem, to poza uprzejmością i uczciwością, które są kluczowe na każdym etapie, musimy także pamiętać o paru innych aspektach.
Kluczową kwestią w rozmowach przeprowadzanych zdalnie, są w pierwszej kolejności kwestie techniczne. Ważnym krokiem jest przede wszystkim sprawdzenie połączenia internetowego oraz plan B, gdyby mogło ono zawieść (np. przygotowanie telefonu z danymi komórkowymi i umożliwienie włączenia sobie hotspotu).
Sprawdź również kamerę internetową oraz ustaw ją pod odpowiednim kątem. Ponadto zadbaj o schludne tło znajdujące się za Tobą bądź skorzystaj z funkcji jego zamazania (tzw. blurowanie). Koniecznie sprawdź czy mikrofon dobrze działa, a także czy słuchawki są odpowiednio podłączone. Jeśli jest to rozmowa techniczna, to ważne jest przygotowanie zintegrowanego środowiska programistycznego (IDE) oraz upewnienie się, czy wszystko podczas kodowania zadziała.
Gdy sprawdziłeś już sprzęt, kolejnym wartym uwagi aspektem, który może zrobić dobre wrażenie na rozmowie rekrutacyjnej, jest ubiór. W świecie IT nie ma uniwersalnych porad jeśli chodzi o dresscode. Musimy tu pamiętać o charakterze firmy, a także o jej miejscu na rynku. Czasami nie wypada pokazać się w czymś innym niż elegancka koszula, natomiast należy „wyczuć” daną firmę. Niemniej jednak w perspektywie robienia dobrego wrażenia zawsze lepiej jest ubrać się schludnie.
“Myślę, więc jestem”
Zrobienie dobrego wrażenia to także sposób wypowiadania się i formułowania myśli. Tutaj także jest parę zasad, które to ułatwiają.
Unikanie pośpiechu
W sytuacjach stresowych ludziom naturalnie przyspiesza oddech, przez co bardzo często spieszymy się w swoich wypowiedziach. Oczywiście bardzo ciężko jest to opanować, jednakże łyk wody czy głęboki oddech i uświadomienie sobie tego faktu, może pomóc w uspokojeniu tempa wypowiedzi. Pamiętaj także, że kiedy dostajesz pytanie o aspekty techniczne, warto pomyśleć kilka sekund, tak aby Twoja wypowiedź była kompletna i merytoryczna. To są właśnie aspekty, na których powinno Tobie zależeć najbardziej.
Porozumienie między rozmówcami
W różnych środowiskach, różne słowa i buzzwordy mogą oznaczać różne rzeczy. Tutaj z ratunkiem przychodzą parafraza i klaryfikacja, które przydają się także w innych dziedzinach życia. Używając tych metod sprawisz wrażenie osoby, która aktywnie słucha.
Parafrazę można rozumieć jako powiedzenie czegoś swoimi słowami. Świetnie przydaje się kiedy dostajemy pytanie, które jest zawiłe i składa się z wielu kroków. Wtedy warto użyć parafrazy i swoimi słowami podsumować wypowiedź osoby przeprowadzającej rozmowę (np. „Czyli jeśli dobrze zrozumiałem, to …”).
Jeśli chodzi o klaryfikację, to świetnie przydaje się kiedy padają słowa, które są relatywne. Przykładowo, przy kwestiach „duży projekt” lub „z naszej aplikacji korzysta wielu użytkowników” warto jest upewnić się co według danej firmy oznaczają słowa „duży” oraz „wielu”. Jest to istotne, ponieważ dla lokalnego software house’u będzie znaczyć to kompletnie coś innego niż dla technologicznego giganta z Doliny Krzemowej.
Unikanie negatywnego podejścia
Mówiąc o poprzednim pracodawcy lub projekcie w sposób pejoratywny sprawisz wrażenie osoby małostkowej i krytykanckiej – co nie wróży dobrej współpracy między Tobą a firmą. Oczywiście to nie znaczy, że masz wypowiadać się w sposób wyłącznie pozytywny. Spróbuj trzymać się faktów i skupiać się na technicznych aspektach. Przyjrzyj się dwóm poniższym zdaniom:
Przez mojego byłego team leadera, programiści nie mieli czasu na refactor, co sprawiało, że w każdym module spotykałem się ze spaghetti kodem.
Przez mojego byłego team leadera, programiści nie mieli czasu na refactor, co sprawiało, że w każdym module spotykałem się ze spaghetti kodem.
Dług technologiczny rósł z każdym tygodniem, ponieważ nie braliśmy pod uwagę refactoru, planując nasze sprinty.
Jak sądzisz, które z nich pomoże Ci wywrzeć lepsze wrażenie na ewentualnym pracodawcy?
Kontakt wzrokowy
Utrzymując kontakt wzrokowy z rekruterem, dajesz mu znać, że jesteś zaangażowany i zależy Tobie na rozmowie. Świadczy to także o Twoim profesjonalizmie i posiadanych umiejętnościach interpersonalnych. Dodatkowo, utrzymując kontakt wzrokowy, łatwiej jest zauważyć mimikę twarzy rekrutera oraz inne sygnały, którą mogą przekazywać dodatkowe informacje np. na temat Twoich odpowiedzi.
Odrobienie pracy domowej
Podczas rozmów kwalifikacyjnych, zapewne wielokrotnie spotkałeś się z pytaniami, o Twoje największe wyzwanie lub problem z którym miałeś do czynienia w pracy. Tutaj z ratunkiem przychodzi nam STAR. Jest to akronim od słów: Sytuacja, Zadanie, Akcja, Wynik (ang. Situation, Task, Action, Result). Jest to proste, ale efektywne narzędzie, które pomaga w:
Uporządkowaniu informacji o problemie,
Zidentyfikowaniu kluczowych czynników,
Sformułowaniu logicznych wniosków,
Znalezieniu skutecznych rozwiązań.
Jak działa STAR?
Sytuacja
Dokładnie opisz kontekst problemu. Kiedy i gdzie się pojawił? Kto był zaangażowany?
Zadanie
Jasno określ problem, który chciałeś rozwiązać. Jaki był cel analizy? Co zamierzałeś osiągnąć?
Akcja
Wymień wszystkie wykonane kroki. Jakie były Twoje działania? Jakie decyzje zostały podjęte?
Wynik
Oceń rezultaty podjętych działań. Czy problem został rozwiązany? Jakie były konsekwencje? Czego się nauczyłeś?
Jeśli chcesz dobrze wypaść na rozmowie o pracę, powinieneś konstruować swoje wypowiedzi dotyczące wyzwań lub problemów opierając się na powyższym schemacie. STAR przedstawia nas w dobrym świetle, ponieważ pokazuje, że nie tylko jesteś przygotowany do rozmowy, ale również potrafisz sobie radzić z różnymi sytuacjami. Dzięki temu, rekruter lub Team Leader jest w stanie Cię lepiej poznać.
Tzw. „praca domowa” to także sprawdzenie historii, wartości oraz produktów czy usług wytwarzanych przez dane przedsiębiorstwo. Dzięki temu, nie zaskoczy Cię pytanie „Co skłoniło Pana/Panią do zaaplikowania do naszej firmy?”, ponieważ będziesz mógł zahaczyć o kwestię, o której dowiedziałeś się robiąc research.
Z drugiej strony, na plus jest również przygotowanie pytań do pracodawcy. Dwie powyższe kwestie, pokazują Twoje żywe zaangażowanie, ciekawość i poważne traktowanie firmy, do której aplikujesz.
Klucz do sukcesu
Wywarcie wrażenia, że jesteś osobą merytorycznie przygotowaną do pracy na stanowisko, na które aplikujesz, powinno być kluczowe. Dobre pierwsze wrażenie bez wątpienia może pomóc Ci zyskać sympatię firmy, do której wysłałeś swoje CV.
Powyższe wskazówki pomogą Ci uniknąć wpadek przez które mógłbyś zostać skreślony z listy kandydatów na dane stanowisko. Pamiętaj, że nawet rozmowa, która pójdzie niefortunnie wzbogaci Cię o doświadczenie, które zwiększy Twoje szanse na zdobycie pracy w kolejnych procesach rekrutacyjnych.